اصلاحات مربوط به مانیتور و نسبت تصویر

اگر در سایت‌های کامپیوتری خارجی گشتی زده‌باشید، به‌طور حتم در مشخصات صفحه‌های نمایش با واژه‌های دقت و نسبت تصویر برخورد کرده‌اید. این موضوع به حدی برای سازندگان صفحه‌نمایش مهم است که بعضی از آن‌ها برای نمایش دقت تصویر محصولات خود تبلیغات گسترده‌ای می‌کنند. با توجه به این موضوع، در این مقاله سعی کردیم نگاهی اجمالی به استاندارد‌های تصویری رایج در  دنیا بیاندازیم تا با استفاده از مقاله بتوانید به راحتی به دقت و نسبت تصویر صفحه‌نمایش خود پی ببرید.

VGA
شرکت IBM اولین بار در سال 1987 از استاندارد VGA یا Video Graphics Array استفاده کرد. از نگاهی دیگر می‌توان VGA را همان D-Subminiature یا پورت پانزده پین به شمار آورد.

تصویر 1

اولین مورد استفاده از این استاندارد نیز در سری IBM PS/2 و در همان سال بود. دقت تصویر در استاندارد VGA برابر با 480×640 پیکسل است که این موضوع باعث شد این استاندارد در سال 1990 به یکی از محبوب‌ترین دقت‌های تصویر در ابزارهای قابل حمل تبدیل شود.

تصویر 2

SVGA
SVGA یا Super Video Graphics Array که در همان سال به وسیله IBM معرفی شد، در حقیقت یک به‌روز‌رسانی از استاندارد VGA بود که در آن، دقت تصویر به 600×800 پیکسل افزایش پیدا کرده‌بود. این استاندارد در برخی مواقع به نام  UVGA یا Ultra Video Graphic Array نیز شناخته می‌شود. نسبت تصویر در استاندارد SVGA برابر 4 به 3 است که بیشتر صفحه‌نمایش‌های امروزی از آن پشتیبانی می‌کنند.

WVGA
Wide Video Graphics Array که به‌عنوان WVGA شناخته می‌شود از دقت تصویر 480×800  پشتیبانی می‌کند و نسبت تصویر در آن 5 به 3 است. از این دقت تصویر که در سال 2010 به یکی از محبوب‌ترین‌ها تبدیل شد، به‌طور معمول در ابزارهای قابل حملی مانند Asus Eee Pc 700 و Nokia N900 استفاده شد.

تصویر 3

FWVGA
استاندارد FWVGA که مخفف عبارت Full Wide Video Graphics Array است، دقت تصویر480×854 پیکسل در اینچ و نسبت تصویری 16 به 9 دارد. از جمله وسایلی که از این نوع استاندارد پشتیبانی می‌کنند، می‌توان به Motorola Droid X و Sony Ericsson Xperia X10 اشاره کرد.

تصویر 4

QVGA
QVGA یا همان Quarter Video Graphics Array دارای دقت تصویر 240×320 پیکسل و نسبت تصویر 4 به 3 است. از نمونه ابزارهایی که از این دقت تصویر پشتیبانی می‌کنند، می‌توان به Dell Axim X51 اشاره کرد.

تصویر 5

WQVGA
Wide Quarter Video Graphics Array که به نام WQVGA شناخته می‌شود از دقت تصویر 240×432 پیکسل در اینچ و نسبت تصویر 9 به 5 بهره می‌برد. دستگاه LG GT505 از جمله وسایلی هستند که از این نسبت تصویر پشتیبانی می‌کند.

تصویر 6

HQVGA
HQVGA یا همان Half Quarter Video Graphics Array استانداردی است که دقت تصویر 160×240 پیکسل در اینچ و نسبت تصویر 3 به 2 دارد. از وسایلی که از این دقت تصویر استفاده می‌کنند، می‌توان به Game Boy Advance اشاره کرد که یک کنسول بازی قابل حمل با تصاویر دوبعدی ساخت شرکت Nintendo است.

QQVGA
مخفف عبارت Quarter Quarter Video Graphics Array است که دقت تصویر 120×160 پیکسل و نسبت تصویر 4 به 3 دارد.

HVGA
استاندارد HVGA یا همان Half Size Video Graphics Array دارای دقت تصویر 320×480 پیکسل و نسبت تصویر 3 به 2 است.  ابزارهایی که از این استاندارد پشتیبانی می‌کنند، عبارتند از Black Berry Bold 9000 و Apple iPhone 3G,2G.

WSVGA
Wide Super Video Graphics Array بیشتر در نت‌بوک‌ها استفاده می‌شود و دقت تصویری برابر با 576×1024 پیکسل دارد. البته این استاندارد با دقت 600×1024 پیکسل نیز به‌کار می‌رود. نسبت تصویر در این استاندارد 16 به 10 است که در نت‌بوکی مانند Asus N10J-A1 دیده می‌شود.

XGA
XGA که مخفف عبارت Extended Graphics Array است، دقت تصویری برابر با 768×1024 پیکسل و نسبت تصویر 4 به 3 دارد. این استاندارد تصویر بیشتر در دیتاپروژکتورهای استاندارد استفاده می‌شود که نمونه آن BenQ MP515 و Epson EMP-1825 است.

WXGA
این استاندارد دارای دقت تصویر 768×1280 پیکسل و نسبت تصویر 16 به 10 است و اغلب در تلویزیون‌های استاندارد و صفحه‌نمایش‌های LCD صفحه‌پهن (Wide Screen) استفاده می‌شود. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که از این دقت در نوت‌بوک‌های چهارده و پانزده اینچ نیز استفاده می‌شود با این تفاوت که دقت آن به 800×1280 پیکسل تغییر پیدا می‌کند و نسبت تصویر آن نیز 16 به 9 است. به جز دقت تصویری که به آن اشاره شد، دقت‌های دیگری نیز وجود دارد که به همان WXGA نامگذاری شده‌اند و در جدول زیر آن‌ها را مشاهده می‌کنید.

جدول 1

+XGA
استاندارد XGA+ یا Extended Graphics Array Plus با دقت تصویر 864×1152 پیکسل در اینچ و نسبت تصویر 4:3 اغلب در صفحه‌نمایش‌های CRT هفده اینچی استفاده می‌شود.

+WXGA
این استاندارد دارای دقت 900×1440 پیکسل در اینچ و نسبت تصویر 16:10 است. به‌طور معمول از این دقت تصویر در صفحه‌نمایش‌های عریض 19 اینچ و همچنین نوت‌بوک‌های 12/1 تا 17 اینچ استفاده می‌شود. به‌عنوان نمونه، صفحه‌نمایش Philips 170CW8FB 17"w S-line از این نوع دقت تصویر استفاده می‌کند.

SXGA
Super Extended Graphics Array یا همان SXGA از دقت تصویر 1024×1280 پیکسل پشتیبانی می‌کند و می‌توان آن را نسخه به‌روز‌رسانی‌شده از XGA نامید که در سال 1990 شرکت IBM آن را گسترش داد. از این دقت تصویر اغلب در صفحه‌نمایش‌های LCD هفده و نوزده اینچی با نسبت تصویر  4 به 5 استفاده می‌شود، مانند LG L1755TQ.

SXGA+
SXGA+ که مخفف عبارت Super Extended Graphics Array Plus است، دقتی برابر با 1050×1400 پیکسل دارد و بیشترین مورد استفاده آن در نوت‌بوک‌های استاندارد چهارده و پانزده اینچ است. نسبت تصویر در این استاندارد 4 به 3 است.

+WSXGA
استاندارد Wide Super Extended Graphics Array با دقت تصویر 1050×1680 پیکسل و نسبت تصویر 16 به 10 است، به‌طور معمول در صفحه‌نمایش‌های عریض 20 تا 22 اینچ و در برخی صفحه‌نمایش‌های عریض نوزده اینچ و همچنین نوت‌بوک‌های 15/4 تا 17 اینچ استفاده شده‌است.

UXGA
UXGA یا همان Ultra Extended Graphics Array با دقت 1200×1600 پیکسل و نسبت تصویر 4 به 3 بیشتر در نوت‌بوک‌های 15 اینچ و بالاتر مانند Dell inspiron 8000 و صفحه‌نمایش‌‌های 20 تا 23 اینچ به‌کار می‌رود.

WUXGA
Wide Ultra Extended Graphics Array با دقت تصویر 1200×1920 پیکسل و نسبت تصویر 16 به 10 یکی از پرطرفدارترین استاندارد‌های تصویر به شمار می‌آید. این استاندارد اغلب در صفحه‌نمایش‌های 23 تا 28 اینچی و نوت‌بوک‌های 15/4 تا 18/4 اینچی استفاده می‌شود. البته چند نمونه نادر صفحه‌نمایش‌های 22 اینچ مانند Lenovo L220x نیز از این دقت پشتیبانی می‌کنند.

QXGA
QXGA مخفف عبارت Quad Extended Graphics Array دارای نسبت تصویر 4:3 و دقت تصویر 1536×2048 است. از این استاندارد بیشتر در صفحه‌نمایش‌های حرفه‌ای CRT مانند View Sonic G225FB و HP P1230 استفاده می‌شد که مدتی است تولید آن‌ها متوقف شده‌است.

WQXGA
این استاندارد (Wide Quad Extended Graphics Array) از دقت تصویر 1600×2560 پیکسل و نسبت تصویر 16:10 پشتیبانی می‌کند.  از این دقت تصویر بیشتر در صفحه‌نمایش‌های 27 تا 30 اینچ مانند HP LP3065 استفاده می‌شود.

QWXGA
اغلب صفحه‌نمایش‌های سایز 23 تا 27 اینچ مانند Samsung 2343 BWX از استاندارد Quad Wide Extended Graphics Array یا همان QWXGA که دارای دقت تصویر 1152×2048 پیکسل در اینچ و نسبت تصویر 16:9 است، استفاده می‌کنند.

QSXGA
از QSXGA در صفحه‌نمایش‌های سیاه و سفید که مخصوص محیط‌های درمانی است، استفاده می‌شود. به‌عنوان نمونه، Barco Nio 5MP یا MDNG-5121 (در این نوع صفحه‌نمایش‌ها نسبت تصویر ارائه‌شده 5 به 4 است). البته صفحه‌نمایش‌های CRT رنگی هم هستند که از دقت تصویری 1920×2560 پیکسل در اینچ استفاده می‌کنند و نسبت تصویر آن‌ها 4 به3 است. البته این دقت را می‌توان برادر کوچک‌تر QSXGA دانست چون QSXGA خود دارای دقت تصویر برابر با 2048×2560 است.

WQSXGA
WQSXGA دارای نسبت تصویر 25 به 16 بوده و از دقت تصویر 2048×3200 پشتیبانی می‌کند. از این استاندارد در صفحه‌نمایش‌های پزشکی استفاده می‌شود.

WQUXGA
استاندارد WQUXGA دارای نسبت تصویر 16:10 و دقت 2400×3840 پیکسل است. سیستم‌هایی که از این دقت تصویر استفاده می‌کنند، باید دست‌کم دارای دو پورت DVI باشند. باید به این نکته اشاره کرد که Refresh Rate این صفحه‌نمایش‌ها حداکثر به چهل هرتز می‌رسد و تنها دو صفحه‌نمایش‌ IBM T221-D65 و IDTech MD2229 B5 از میزان تازه‌سازی 48 هرتز پشتیبانی می‌کنند.

HXGA
استاندارد Hyper Extended Graphics Array یا HXGA از دقت تصویر 3072×4096 پیکسل و نسبت تصویر 4 به 3 برخوردار است و تا لحظه‌ای که این مقاله در حال نوشتن است، نویسنده هیچ نمونه صفحه‌نمایشی که بتواند در حالت تک‌نمایشگر این دقت را پشتیبانی کند، پیدا نکرده‌است!

WHXGA
WHXGA یا Wide Hex Extended Graphics Array از نسبت تصویر16 به 10 و دقت تصویر 3200×5120 پیکسل پشتیبانی می‌کند.

HSXGA
استاندارد Hex Super Extended Graphics Array دارای دقت تصویر 4096×5120 و نسبت تصویر 5 به 4 است.

WHSXGA
WHSXGA با نسبت تصویر 2 به 1 و دقت تصویر 4096×6400 پیکسل در اینچ یکی از استاندارد‌های صنعتی است که کمتر استفاده می‌شود.

HUXGA
Hex Ultra Extended Graphics Array با دقت تصویر 4800×6400 و نسبت تصویری برابر با 4 به 3 نیز از دسته استاندارد‌های جدید و در عین حال خاص تصویری است.

WHUXGA
این استاندارد دارای دقت تصویری 4800×7680 و نسبت تصویر 16 به 10 است که تقریباً معادل 37 مگاپیکسل در اینچ می‌شود! این دقت تصویر تنها در استاندارد WHUXGA وجود دارد که استفاده از این دقت در ساخت بازی‌های کامپیوتری انجام آن را به یک رؤیا بدل می‌سازد!

QHD
QHD یا Quarter High Definition از نسبت تصویر 16 به 9 و دقت 540×960 پیکسل پشتیبانی می‌کند. QHD کیفیتی برابر با یک‌چهارم کیفیت تصویر ATSC Full HD 1080p دارد.

WQHD
این استاندارد دارای نسبت تصویر 16 به 9 و دقت تصویر 1440×2560 پیکسل است که چهار برابر دقت تصویر استاندارد 720p است. نمونه صفحه‌نمایش‌هایی که از این دقت پشتیبانی می‌کنند، عبارتند از NEC Multi Sync Pa271W ،Dell Ultra Sharp U2711.

QFHD
دقت تصویر QFHD برابر است با 2160×3840 پیکسل و نسبت تصویر آن نیز 16 به 9 است. از این استاندارد در تلویزیون 56 اینچ سونی Sony TRIMASTER SRM-L560 QFHD LCD  استفاده می‌شود.